7440 sayılı Kanunda belirtilen SOSYAL GÜVENLİK KURUMU ALACAKLARININ YENİDEN YAPILANDIRILMASI’na ilişkin açıklamalar aşağıdaki gibidir.
1-SGK alacaklarının yapılandırma kapsamı
Yapılan düzenleme ile 2022/ Aralık ayı ve öncesi dönemlere ait, 4/a, 4/b ve 4/c sigortalılarına ait;
- Sigorta primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, ek karşılık primi, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi, isteğe bağlı sigorta primi,
- 5510 sayılı Kanunun ek 5 ve ek 6 ncı maddeleri kapsamında sigortalı olanlara ait sigorta primi,
- 2925 sayılı Kanun kapsamındaki tarım sigortalılarına ilişkin sigorta primi,
- İdari para cezaları,
- İş kazası, meslek hastalığı veya işveren ya da üçüncü kişilerin sigortalılara yaptıkları haksız fiiller sonucunda doğan rücu alacakları,
- Yersiz bağlanan gelir ve aylıklardan doğan alacaklar,
- Asgari İşçilik değerlendirilmesi sonucu ortaya çıkan eksik işçilik tutarları,
- Tarımsal kesinti sorumlularının tevkifat borçları,
Yapılandırılmaktadır.
2- İdari Para cezalarının yapılandırılması
- 7440 sayılı Kanun uyarınca yapılandırma başvurusunda bulunan işverenlerin 31/12/2022 tarihi (bu tarih dâhil) ve önceki sürelerde işlemiş oldukları fiiller dolayısıyla uygulanan idari para cezalarından en geç Kanunun yayım tarihinden önce kesinleşmiş olan idari para cezaları (İPC) yeniden yapılandırma kapsamına dâhil edilecektir.
- Aynı şekilde 31/12/2022 tarihi (bu tarih dahil) işlenen fiillere ilişkin olup son başvuru tarihine kadar başvuran borçlulara ilk taksit ödeme süresinin sonuna kadar tebliğ edilen idari para cezası asılları da yeniden yapılandırma kapsamına alınacaktır. ✓ 31/12/2022 tarihinden önce işlenen fiillere ilişkin idari para cezasının yarısı silinerek, kalan yarısı ile beraber idari para cezasının aslına uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı yerine Yİ-ÜFE ile güncellenerek yapılandırılmaktadır.
3- Genel sağlık sigortalıların prim borçlarının yapılandırılması
- 5510 sayılı Kanunun 60/1/g bendi kapsamındaki genel sağlık sigortalıları; gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların tahsilinden vazgeçilen 2022 yılı Aralık ayı ve önceki aylara ilişkin olan genel sağlık sigortası prim borç asıllarını, başvuru şartı aranmaksızın 31/08/2022 (dahil) tarihine kadar, peşin veya taksitler halinde ödeyebileceklerdir. 12/03/2023 tarihinden önce ilk defa 5510 sayılı Kanunun 60/1/g bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı olan kişilerin 12/03/2023 (dahil)- 31/07/2023 tarihleri arasında, ikametlerinin bulunduğu yerdeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına (SYDV) müracaat etmeleri ve gelirlerinin, aynı hanede yaşayan aile içindeki kişi başına düşen aylık tutarın brüt asgari ücretin üçte birinin altında olması halinde, 5510 sayılı Kanunun 60/1/g bendi kapsamındaki tescili, ilk tescil tarihinden itibaren 5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendi (60/1/c-1) kapsamında güncellenecektir. Yapılan gelir testi sonucuna göre hesaplanan gelir tutarının brüt asgari ücretin üçte birinden fazla olması halinde ise 5510 sayılı Kanunun 60/1/g bendi kapsamındaki sigortalılık statüsü devam edeceğinden, bu kapsamdaki genel sağlık sigortası primleri 31/8/2023 tarihine kadar ödenebilecektir.
- 2022/Aralık ayı ve öncesine ait GSS primlerinin 31/08/2023 tarihine kadar ödenmesi halinde, gecikme cezası ve gecikme zammı silinecek ve bu kapsamdakiler 31/08/2023 tarihine kadar sağlık hizmetlerinden yararlanabilecektir.
4-Eksik işçilikten kaynaklanan prim borçlarının yapılandırılması
- 31/12/2022 tarihine kadar (bu tarih dâhil) bitirilmiş olan özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin eksik işçilikten kaynaklanan prim borçlarının, ilk taksit ödeme süresinin sonuna kadar işverene tebliğ edilmiş ve peşin ödeme seçeneği ile yapılandırma başvurusunda bulunulmuş olması halinde, söz konusu borcun tamamının varsa aynı işyerinin yapılandırılmış diğer borçlarıyla birlikte en geç ilk taksit son ödeme tarihine kadar (bu tarih dâhil) ödenmesi gerekmektedir.
- Peşin olarak hesaplanan borcun ilk taksit son ödeme tarihine kadar ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, ödenmeyen veya eksik ödenen tutarın 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranı üzerinden hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte 31/07/2023 tarihine (bu tarih dâhil) kadar ödenmesi halinde yapılandırma hükümlerinden yararlandırılacaktır.
5-Rücu alacaklarının yapılandırılması
- 7440 sayılı Kanun kapsamında olan, 5510 sayılı Kanunun 14 üncü, 21 inci, 23 üncü, 39 uncu ve 76 ncı maddeleri, 506 sayılı Kanunun mülga 10 uncu, 26 ncı, 27 nci ve 28 inci maddeleri, 1479 sayılı Kanunun mülga 63 üncü maddesi ve 5434 sayılı Kanunun mülga 129 uncu maddesi gereğince, fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak açılan rücuan alacak davalarının karara çıkıp kesinleşmesi halinde, kesinleşen kusur durumuna göre bakiye SGK alacağının tahsili için açılan ve derdest olan davalarda, kesinleşen kusur durumuna göre Kurum alacağı belli ve sabit olduğundan, bu nitelikteki derdest davalarda davalıların, 7440 sayılı Kanun kapsamında yapılandırma talebinde bulunmaları durumunda, davaya konu SGK alacağı yapılandırılabilecektir.
6-SGK Yapılandırması dışında tutulan alacaklar
- 5393 sayılı Kanunun geçici 5 inci maddesi, 10/7/2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun geçici 3 üncü maddesi kapsamında uzlaşılan alacaklar,
- 10/9/2014 tarihli ve 6552 sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanunun geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrası kapsamında yapılandırılan alacaklar,
- 3/8/2016 tarihli ve 6736 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun, 18/5/2017 tarihli ve 7020 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda ve Bir Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ve 11/5/2018 tarihli ve 7143 sayılı Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun,
- Sağlık hizmeti sunucularına (hastaneler, eczaneler, optikçiler) yersiz yapılan ödemelerden veya bunlara kesilen cezai şartlardan doğan alacaklar,
- Kira alacakları,
7440 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılmayacaktır.
7- Yapılandırılan SGK alacaklarının peşin veya taksitler halinde ödenmesi
- Prim aslının ve prim aslına uygulanan Yİ-ÜFE’nin %10’nunun en son ilk taksit ödeme tarihinde peşin ödenmesi halinde, kalan Yİ-ÜFE uygulanan tutar (%90) silinecektir.
- 7440 sayılı Kanun kapsamına giren borçların, aylık süreler itibarıyla olmak üzere (Kanunun ilgili maddelerinde taksit sayıları özel olarak belirtilenler hariç) on iki, on sekiz, yirmi dört, otuz altı veya kırk sekiz eşit taksitte ödenmesi mümkün bulunmaktadır.
- Borcun tamamının tercih edilen taksit sayısından daha kısa süre içinde ödenmek istenmesi halinde; öncelikle taksitlendirme farkının ilgili taksit sayısına ait katsayıya göre yeniden hesap edilmesi, ardından kalan taksit tutarlarının, ilgili katsayıya göre hesaplanan bakiye taksitlendirme farkı üzerinden tahsil edilmesi gerekmektedir.
Borçlarını taksitler halinde ödemek isteyen borçluların ilk taksit ödeme süresi içinde ödenmesi gereken tutarları süresinde ödemeleri kaydıyla kalan taksitlerinin tamamını ilk taksiti izleyen ayın sonuna kadar ödemeleri halinde katsayı uygulanmayacak olup Yİ-ÜFE tutarı üzerinden herhangi bir indirim yapılmayacaktır.
8-Başvuru, taksit sayıları ve ödeme süreleri
- Yapılandırmadan yararlanmak için 31/05/2023 tarihine kadar başvuruda bulunmak gerekmekte olup ilk taksit 2022/Haziran ayında başlamak üzere, aylık dönemlerde en fazla 48 taksitte ödenebilecektir.
- Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye, Şanlıurfa illeri ve Sivas Gürün İlçesindeki yerler için, başvurunun süresi mücbir sebep halinin sona erdiği tarihi (31/7/2023) takip eden üçüncü ayın sonuna kadar (bu tarih dâhil) (31/10/2023) uzayacak, ilk taksit ise başvuru süresinin sona erdiği tarihi takip eden ayın sonuna kadar (bu tarih dâhil) (30/11/2023), diğer taksitler ise bu taksiti takip eden aylık dönemler hâlinde ödenecektir.
- Taksitle ödemeyi tercih edenler; 12, 18, 24, 36 ve 48 eşit taksitle ödeme yapabileceklerdir.
- Taksitle ödemelerde;
- On iki eşit taksit için (1,09),
- On sekiz eşit taksit için (1,135),
-Yirmi dört eşit taksit için (1,18),
-Otuz altı eşit taksit için (1,27),
-Kırk sekiz eşit taksit için (1,36), katsayısı uygulanacaktır.
- Belediyeler ve bunlara bağlı kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlarca yapılandırılan borçlar, aylık taksitler halinde azami 120 eşit taksitte ödenebilecektir.
- Gençlik ve Spor Bakanlığı, Türkiye Futbol Federasyonu ve bağımsız spor federasyonlarına tescil edilmiş olan ve Türkiye’de sportif alanda faaliyette bulunan spor kulüplerince aylık dönemler hâlinde azami 120 eşit taksitte ödenebilir.
9-Diğer Hususlar
- Asılları ödenmiş alacakların, fer’ilerinin %40’ının ödenmesi halinde kalan %60’ı silinecektir.
- 5510 sayılı Kanun kapsamından çıkarılan işyerlerine ilişkin olup işyerine ait borcun tamamının ödeme süresi 31/12/2020 veya önceki bir tarihe ilişkin olduğu hâlde ödenmemiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi ve idari para cezası asılları toplamı 500 Türk lirasını aşmayan alacaklar ile tutarına bakılmaksızın bu alacaklara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’ ilerinin ve aslı ödenmiş olan fer’i alacaklardan tutarı 10.000 Türk lirasını aşmayanların tahsilinden vazgeçilmektedir.
- Peşin ve taksitli ödemelerde 20.-TL tutarındaki eksik ödemelerin yapılandırmayı bozmayacaktır.
- 7440 sayılı Kanuna göre yeniden yapılandırılan alacakların bankalar kanalıyla ödenmesi mümkün olduğu gibi, kredi kartı veya banka kartı ile ödenmesi de mümkün bulunmaktadır.
- 7256 sayılı Kanun ve 7326 sayılı Kanunun 7 nci maddesinin ilgili hükümlerine göre yapılandırılan ve bu 12/03/2023 tarihi itibarıyla anılan Kanunlar kapsamında ödemeleri devam eden ve taksit ödeme yükümlülükleri bozulmayan alacaklar açısından, bütün borçlular talep etmeleri halinde yapılandırmalarını bozup 7440 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanabilecektir.
10-Yapılandırmanın bozulması
10.1 Peşin ödeme seçeneğinin tercih edilmesi durumunda;
- Peşin ödeme yolunu tercih etmiş olan borçlular 7440 sayılı Kanun uyarınca ödemeleri gereken tutarları, en geç ilk taksit son ödeme tarihine kadar (bu tarih dâhil) ödememeleri veya aynı tarihe kadar peşin ödeme taleplerini taksitle ödeme talebine dönüştürüp ilk taksit ödemesini de yine en geç ilk taksit son ödeme tarihine kadar (bu tarih dâhil) yapmamaları halinde yapılandırma hükümlerinden yararlanma hakkını kaybedeceklerdir.
- Ancak peşin olarak hesaplanan borcun ilk taksit son ödeme tarihine kadar (bu tarih dâhil) ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, ödenmeyen veya eksik ödenen tutarın 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranı üzerinden hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ilk taksit son ödeme tarihini takip eden ayın sonuna kadar ödenmesi halinde yapılandırma hükümlerinden yararlandırılacaktır. Söz konusu durumda katsayı uygulanmayacak ve Yİ-ÜFE tutarından herhangi bir indirim yapılmayacaktır.
10.2 Taksitli Ödeme seçeneğinin tercih edilmesi durumunda;
Yapılandırmadan yararlanmak isteyen ve borçlarını taksitler halinde ödeme talebinde bulunan borçluların;
-Birinci taksitini 30/06/2023 tarihine kadar (Deprem bölgesi için 30/11/2023 tarihine kadar), ikinci taksiti 31/7/2023 tarihine (Deprem bölgesi için 31/12/2023), tam olarak ödememesi,
-İlk iki taksit süresinde ve tam olarak ödenmekle birlikte bir takvim yılında 3’den fazla taksitini ödememesi,
-İlk iki taksit süresinde ve tam olarak ödenmekle birlikte bir takvim yılında en fazla üç taksit ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının yapılandırmanın son taksitini takip eden ay sonuna kadar gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödememesi,
Halinde yapılandırma hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilecektir.
Ancak, taksitle ödeme seçeneğini seçmesine rağmen ilk taksit ödemesini gerçekleştiremeyenlerce talepte bulunulması halinde borcun tamamının geç ödeme zammıyla birlikte peşin olarak 31/7/2023 tarihine (Deprem Bölgesi için 31/12/2023 tarihine kadar) kadar ödenmesi halinde yapılandırma hükümlerinden yararlanılacaktır. Söz konusu durumda katsayı uygulanmayacak olup Yİ-ÜFE tutarı üzerinden herhangi bir indirim yapılmayacaktır.