ceza-yargilamasina-getirilen-usullere-iliskin-degisiklikler
Duyurumuz, 24 Ekim 2019 tarihli, 30928 sayılı Resmî Gazete’de(“RG”) yayımlanan 7188 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile getirilen Ceza Muhakemesi Kanunu(“CMK”) değişikliklerine ilişkindir. İşbu değişiklikler ile ceza yargılamasında “Seri Muhakeme Usulü” ve “Basit Yargılama Usulü” getirilmiştir.

Duyurumuz, 24 Ekim 2019 tarihli, 30928 sayılı Resmî Gazete’de(“RG”) yayımlanan 7188 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile getirilen Ceza Muhakemesi Kanunu(“CMK”) değişikliklerine ilişkindir. İşbu değişiklikler ile ceza yargılamasında “Seri Muhakeme Usulü” ve “Basit Yargılama Usulü” getirilmiştir.

- 5271 sayılı CMK’nın mülga 250. maddesi yerine eklenen madde ile ceza yargılamasına Seri Muhakeme Usulü getirilmiştir. Soruşturma evresi sonunda belirtilen suçlarla ilgili olarak kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilmediği takdirde seri muhakeme usulü uygulanacaktır. Seri Muhakeme Usulü, Türk Ceza Kanunu’nda yer alan; hakkı olmayan yere tecavüz (m.154), genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması(m.170), trafik güvenliğini tehlikeye sokma(m.179), gürültüye neden olma(m.183), parada sahtecilik(m.197),mühür bozma(m.203), resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan(m.206), kumar oynanması için yer ve imkan sağlama(m.228), başkasına ait kimlik veya kimlik bilgilerinin kullanılması(m.268) ve CMK ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 23. Maddesinde belirtilen Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanunda, Orman Kanununda, Rulet, Tilt, Langırt ve Benzeri Oyun Alet ve Makinaları Hakkında Kanunda ve Kooperatif Kanununda yer alan suçlar olarak belirlenmiştir. Seri Muhakeme Usulü, Cumhuriyet Savcısının teklifi ve şüphelinin müdafii huzurunda kabulü ile uygulanacaktır. Cumhuriyet Savcısı Seri Muhakeme Usulünün uygulanmasını yazılı olarak görevli mahkemeden talep edecektir. Mahkeme, Kanun’da belirtilen şartların taşındığı hususunda karar verilirse Savcının talebinde belirtmiş olduğu yaptırım uygulanacaktır.

- 5271 sayılı CMK’nın mülga 251. Maddesi yerine eklenen madde ile ceza yargılamasına Basit Yargılama Usulü getirilmiştir. İlgili maddeye göre asliye ceza mahkemesince, iddianamenin kabulünden sonra adli para cezasını ve/veya üst sınırı iki yıl veya daha az süreli hapis cezasını gerektiren suçlarda basit yargılama usulü uygulanabilecektir. Basit yargılama usulünün uygulanmasına karar verildiği takdirde; sanık, mağdur ve şikayetçiye beyan ve savunmalarını yazılı olarak bildirmeleri için 15 gün verilecektir. Süre dolduktan sonra mahkemece duruşma yapılmaksızın ve Cumhuriyet savcısının görüşü alınmadan Türk Ceza Kanunu’nun cezaların belirlenmesine ilişkin 61. Maddesi de göz önünde bulundurularak CMK’nIn 223. Maddesinde belirtilen kararlardan biri verilebilecektir. Mahkûmiyet kararı verildiği takdirde ceza dörtte bir oranında indirilecektir. Mahkeme koşulları bulunduğu takdirde cezayı seçenek yaptırımlara çevirebilecektir. Basit yargılama usulü bu kapsam giren bir suçun bu kapsama girmeyen başka bir suçla işlenmiş olması durumunda uygulanmayacaktır.

Basit yargılama usulünde verilen kararlara karşı itiraz yolu öngörülmüştür. İtiraz üzerine yargılamaya genel hükümlere göre devam olunacaktır. Mahkeme basit yargılama usulünde verilen kararla bağlı olmayacaktır. İtiraz üzerine verilen hüküm sanık lehine olduğu takdirde, bu husus itiraz etmemiş sanıklara da sirayet edecektir.

  1. maddede düzenlenen seri muhakeme usulü ile 251 ve 252. Maddelerde düzenlenen basit yargılama usulüne ilişkin hükümler 1/1/2020 tarihinden itibaren uygulanacaktır. 1/1/2020 tarihi itibarıyla kovuşturma evresine geçilmiş, hükme bağlanmış veya kesinleşmiş dosyalarda seri muhakeme usulü ile basit yargılama usulü uygulanmayacaktır.